Do końca XVIII wieku wikariusze byli angażowani przez samych proboszczów, a biskupi rezerwowali sobie tylko prawo udzielenia aprobaty kandydatowi na to stanowisko. Wikariusze mieli wspierać proboszczów w pracy duszpasterskiej: w udzielaniu sakramentów i nauczaniu religijnym. Bywało jednak często, szczególnie gdy proboszcz nie posiadał święceń lub nie rezydował, że tylko na nich spoczywały wszystkie te obowiązki. W parafiach większych, nawet jeżeli proboszcz był na miejscu i tak potrzebował kogoś do pomocy, by zaradzić wszystkim potrzebom wiernych.
Pierwsza wzmianka o wikariuszu w Ostrowie pochodzi z wizytacji z 1565 r. Tekst stwierdza, że wcześniej było ich trzech, teraz został jeden z powodu niedbałości proboszcza Jana Fogelwedera (aliquando tres vicarii erant sed propter neglentiam Plebani unus servatur antoquus), a i ten ledwie wystarczający na potrzeby parafii w zastępstwie nierezydującego plebana, nie był najlepszy, trzymał bowiem u siebie podejrzaną służącą, którą pod karą synodalną nakazano mu oddalić. W 1595 roku mimo dalszego nierezydowania proboszcza, wikariusz był nadal tylko jeden, dlatego wizytator nakazał zatrudnić drugiego. Skutkiem tego polecenia w roku 1601 było ich dwóch, podobnie w 1603, ale już w 1614 i 1617 ponownie jeden.
Od końca XVII wieku parafia zaczęła wydobywać się z kryzysu demograficznego i rozwijać się liczebnie, zachodziła więc konieczność angażowania większej ilości księży do obsługi. Dlatego bardzo często pracowali obok wikariusza zwykle przez krótki czas, zakonnicy z klasztorów lubelskich – dominikanie, karmelici, augustianie – czasami aprobowani jako wikariusze, częściej jednak przybywający z doraźną pomocą. Sytuacja taka spowodowana była problemem utrzymania wikariuszy, nie mieli oni bowiem osobnego uposażenia a utrzymywali się tylko z tego co dawał im proboszcz. Dlatego tak często są ich zmiany, związane z przemieszczaniem się w poszukiwaniu lepszych warunków. Można mówić nawet o pewnej konkurencji na rynku pracy prowadzącego zwłaszcza w XVI wieku do powstania kategorii tzw. księży bez stanowisk. Zwykle byli oni podejrzani o jakieś wykroczenia ale i tak ich przyjmowano ze względu na potrzeby. Ci jednak nie posiadając lub nie starając się o aprobatę oficjała, uciekali często przed nadejściem wizytatora.
Zazwyczaj wikariusze mieli swoje domy i otrzymywali od proboszcza rocznie pewną sumę pieniędzy. W Ostrowie w roku 1656 było to 20 marek, w 1603 roku – jeden miał 40 zł, a drugi 30 zł – podczas gdy w Parczewie dostawał wtedy 20 zł, ale w Kocku wikariusz będący komendarzem już 200 zł, a Michowie zaś 100 zł. W 1721 roku pensja wynosiła 200 zł, tak samo w 1738 roku.
Aby zaradzić potrzebom kościoła bez konieczności korzystania z pomocy obcych kapłanów, Jan Zamojski ofiarował 10 tys. zł i ubezpieczył je na swoich dobrach Łabunie. Z procentu od tej sumy proboszcz miał utrzymywać dwóch wikariuszy. Zatwierdzenie legatu przez władze kościelne i erekcja, jak je nazwano w dokumencie, kolegium mansjonarzy, nastąpiło 25 X 1765 roku. Dochód z sumy był mały, bo w 1781 roku wynosił tylko 350 zł a ponieważ w roku 1782 proboszcz Jan Szumla przeniósł ją na inne dobra Zamojskich – w Gródku Berdyczowskim na Podolu, to po drugim rozbiorze przepadła i od 1794 roku procent nie był wypłacany. W tym czasie pensja wikariusza wynosiła 600 zł, którą to kwotę musiał proboszcz pokrywać z innych dochodów. Dlatego też starano się unikać zatrudniania osobnych wikariuszy, traktując za taowych altarzystę św. Krzyża i promotora różańcowego, których fundusze z czasem włączono do funduszu proboszczowskiego a wikariuszy tylko tradycyjnie nazywano prebendarzami. Jednak wobec zwiększającej się liczby wiernych nie wystarczali oni, skoro na przełomie XVIII i XIX wieku znów bardzo często pracują w parafii zakonnicy lubelscy. W latach 1810-1820 ustalił się zwyczaj, że w parafii pracowali oprócz proboszcza – który wreszcie zaczął rezydować – dwaj wikariusze, co do których utrwaliła się praktyka, na terenie diecezji krakowskiej spotykana już wcześniej, że byli wyznaczeni i mianowani przez biskupa, a nie tak jak poprzednio, angażowani przez proboszcza.
W związku ze zmniejszaniem się dochodów parafii musieli proboszczowie Gabriel Nieprzecki w 1850 roku a potem Wit Kuderski w 1852 roku prosić biskupa podlaskiego o zgodę na utrzymywanie tylko jednego wikariusza. W chwili zniesienia systemu beneficjalnego i wprowadzeniu etatów dla duchownych dla Ostrowa został przewidziany jeden wikariusz z pensją 150 rubli rocznie.
Fragment pracy ks. Piotra Nowaka, Dzieje parafii Ostrów Lubelski do roku 1918, Lublin 1994, s. 57-60.
| IMIĘ I NAZWISKO | LATA ŻYCIA, MIEJSCA, TYTUŁ | URZĘDY | LATA POSŁUGI |
|---|---|---|---|
| Szymon | ?-1472-? | ||
| Wojciech | ?-1474-? | ||
| Michał | ?-1487-1488-? | ||
| Klemens | ?-1489-? | ||
| Andrzej | jednocześnie dzierżawca parafii | ?-1495-? | |
| Feliks | ?-1536-1539-? | ||
| Florian | ?-1548-? | ||
| Jakub | ?-1555-? | ||
| jeden | ?-1565-? | ||
| Jan z Bolemowa | ?-1594-? | ||
| dwóch | 1601 | ||
| Wawrzyniec Sokołowski z Maciejowic | 1603 | ||
| Kacper z Krotoszowa | 1603 | ||
| jeden | 1614 | ||
| jeden | 1617 | ||
Grzegorz Szelogonnio, dominikanin  | 1665-1667 | ||
| Andrzej Sedkowski, dominikanin | 1667-1668 | ||
| Adam Puchalski | 1668 | ||
| Jan Gajewicz | 1670-1673 | ||
| Jan Kanty Kordalewicz | 1674 | ||
| Franciszek Mazurkowski | komendariusz (1676) | 1675-1676 1678-1679 |
|
| Franciszek Różyński | 1676 | ||
| Jan Kmiciński | 1677 | ||
| Szymon Czyrwiński | 1677-1678 | ||
| Samuel Młodnicki | 1678 | ||
| Wojciech Cedrowski | 1679 | ||
| Kazimierz Parul | 1680-1681 | ||
| Kazimierz Pisarski | zm. 2 II 1682 | 1681-1682 | |
| Paweł Augustyn Kochmański | 1682-1684 1685-1686 |
||
| Franciszek Skurczyński | 1686-1687 | ||
| Krzysztof Mokrzecki | 1688 | ||
| Kazimierz Jacenty Brzowski | 1688-1689 | ||
| Wojciech Paweł Pleśniarski | 1690-1691 | ||
| Jan Rybarski | 1691-1692 | ||
| Franciszek Kunowski | 1692-1694 | ||
| Jan Jacenty Włoszczowski | 1694-1695 | ||
| Albert Władysław Paszkowski | 1696-1708 | ||
| Albert Franciszek Konieczkowski | 1708 | ||
| Łukasz Kierzniowski | 1716-1723 | ||
| Andrzej Jan Kunowski | 1723-1745 | ||
| Melchior Rzemiński | 1734-1736 | ||
| Wojciech Wroński | 1745-1747 | ||
| Mateusz Franciszek Głodowski | 1747-1759 | ||
Celestyn Stajnicki, paulin | 1760-1761 | ||
| Wincenty Ilkiewicz, zakonnik | 1761 | ||
Maciej Lasocki, franciszkanin | 1762 | ||
| Franciszek Brylski | 1762-1773 | ||
| Stanisław Pliszczyński | 1766-1768 | ||
Fulgencjusz Sadzikowski, augustianin | 1774 | ||
| Antoni Franciszek Orzewski | 1774-1779 | ||
| Józef Łaganowski | 1774-1777 | ||
| Stanisław Kostka Kowalski, franciszkanin | 1786-1787 | ||
| Marcin Kotliński | 1787-1788 | ||
| Wawrzyniec Jagielski, franciszkanin | 1790-1792 | ||
| Aureliusz Żelaznowicz, augustianin | 1793-1796 | ||
| Maksymilian Poniatowski, augustianin | 1796-1798 | ||
| Franciszek Cymermans, augustianin | 1797 | ||
| Symplicjan Wołynka, augustianin | 1797 | ||
Ferdynand, trynitarz | 1798-1809 | ||
| Kozłowski | 1799-1800 | ||
| Prokopiusz Michalski, trynitarz | 1801-1815 |
||
| Tartuński | 1802 | ||
| Ignacy Chromiński | ur. 1781 zm. 13 V 1833, Wąwolnica | 1808 | |
| Szymon Struss | 1809 | ||
| Telesfor Sołtysik | 1810 | ||
| Ludwk Hierosz | ur. 1786 | 1810 | |
| Franciszek Dmochowski | ur. 1 IV 1771 zm. 1841 wyśw. 1795 | 1819-1839 | |
| Karol Małkowski | ur. 1792 zm. 16 VI 1846, Lublin wyśw. 1816 | 1822-1831 | |
| Jakub Glinka | ur. 1804 zm. ? wyśw. 1828 | 1832-1834 | |
| Ludwik Supliński | ur. 28 V 1808 zm. 21 VII 1867, Serniki wyśw. 12 IV 1832 | 1834-1846 | |
| Szymon Bardadin | ur. 1818 zm. 8 VI 1867, Radzyń Podlaski wyśw. 1842 | 1842 | |
| Józef Ostałowski | ur. 1822 zm. 1909 wyśw. 1846 | 1846-1848 | |
| Konstanty Byszewski | ur. 1824 zm. 1895 wyśw. 1848 | 1848-1859 | |
Edmund Teofil Grabski, kapucyn  | ur. 1817 zm. 17 III 1879 | 1850-1851 | |
| Antoni Stankiewicz | ur. 1805 zm. 1890 wyśw. 1828 | 1853-1854 | |
| Alojzy Mateusz Niezabitowski | ur. 1804, Słotwiny zm. 4 IV 1894, Wąwolnica | 1854 | |
| Józef Burzyński | ur. 1829 zm. 23 XI 1869, Nikolsk wyśw. 1852 | 1854-1856 | |
| Józef Franciszek Rozwadowski | ur. 1832 zm. 1905, Petersburg wyśw. 1855 | 1856-1857 | |
| Leon Przesmycki herbu Kuszaba  | ur. 14 III 1835, Sokołów Podlaski zg. 14 III 1890, Prostynia wyśw. 27 VI 1858 | 1858-1862 | |
| Julian Perzanowski | ur. 1830, Uhrusk zm. 6 XII 1904, Rzeczyca Ziemiańska wyśw. 1853 | 1859 | |
| Felicjan Kożuchowski | ur. 1820 zm. 1903 wyśw. 1844 | 1862-1875 | |
Telesfor Głowicki, ekskarmelita | ur. 12 III 1829 zm. ? wyśw. 1856 | 1876-1880 | |
| Ignacy Franciszek Rybiński | ur. 1 II 1858, Stryjów zm. 1926, Modliborzyce wyśw. 1880 | 1880-1886 | |
| Stanisław Gąsowski | ur. ? wyśw. ? zm. ? | 1888 | |
Wojciech Józef Telatycki | ur. 20 IV 1864, Przegaliny zm. ? wyśw. 1887 | 1889-1892 | |
| Antoni Suracki | ur. 30 IV 1869, Krępiec zm. 25 I 1925 wyśw. 1892 | 1893-1895 | |
| Wacław Gołcz | ur. 25 IX 1866, Świdnik zm. 1915 wyśw. 1889 | 1895-1896 | |
| Teofil Zwoliński herbu Łada  | ur. 22 II 1869 zm. 9 I 1953 wyśw. 1894 | 1897-1900 | |
| Eugeniusz Władysław Szyprowski | ur. 30 XII 1870, Tomaszów Lubelski zm. 8 IV 1919, Uchanie wyśw. 1895 | 1900-1901 | |
| Gustaw Łaski | ur. 1 VI 1872, Jagodne zm. 12 V 1940 wyśw. 1895 | 1901-1902 | |
| Bolesław Lechowicz | ur. 26 V 1878 zm. 8 VI 1910, Okrzeja wyśw. 1902 | 1902-1904 | |
| Michał Dudziński | ur. 14 IX 1874, Tyszowce zm. ? wyśw. 1899 | 1904-1908 | |
Ludwik Zalewski  | ur. 30 IV 1878, Nakły zm. 7 VII 1952, Lublin wyśw. 1902 | 1908-1909 | |
| Wacław Tarnasiewicz | ur. 5 VII 1886 zm. ? wyśw. 1909 | 1909-1916 | |
| Franciszek Małysa | ur. 30 XI 1886 zm. wyśw. 1910 | 1916-1920 | |
| Mikołaj Zgłobicki | ur. ok. 1878, Jasionów (Galicja) zm. 20 VII 1920, Ostrów wyśw. ? | 1920 | |
Jan Nojszewski  | ur. 21 V 1895 zm. wyśw. 1916 | 1921 | |
| X Kępiński | 1921 | ||
| Jan Trzęsiec | ur. 27 I 1890 zm. wyśw. 1915 | 1921-1922 | |
| Władysław Zym | 1922 | ||
Józef Sidor  | ur. 31 III 1900, Stępków zm. 11 III 1985, Siedlce wyśw. 18 III 1922 | 1922-1923 | |
| Leon Ostrowski | ur. 30 III 1896 zm. wyśw. 1919 | 1923-1924 | |
| Edward Jakubczak | ur. 9 XI 1895 zm. wyśw. 1924 | 1924-1925 | |
| Wacław Jankowski | ur. 27 VIII 1896 zm. ? wyśw. 1925 | 1925-1926 | |
| Augustyn Cichy | 1926-1927 | ||
| X Aleksandrowicz | 1928-1929 | ||
Józef Chmielewski  | ur. 22 VII 1906, Włostowice zm. 13 III 1941, Dachau wyśw. | 1929 | |
| Aleksander Prus | ur. 10 VII 1898 zm. wyśw. 1929 | 1929-1930 | |
Paweł Zubko | ur. 19 IX 1902, Sopoćkowce, par. Kuźnica zm. 12 III 1979, Biała Podlaska wyśw. 29 XII 1929, Grodno | 1930-1931 | |
| Marian Piotr Zalewski | ur. 15 VI 1904, Zalesie, par. Łuków zm. 13 V 1987, Łuków wyśw. 1931 | 1931-1932 | |
Władysław Bąk | ur. 5 IV 1904 zm. 16 VI 1977 wyśw. 28 VI 1931 | 1932 | |
Jan Gawino | ur. 3 V 1908, Dębowo zm. 21 XII 1957, Chełmsko Śląskie wyśw. VI 1932 | 1932 | |
Adolf Wlaźlacki | ur. 24 IV 1906, Urzędów zm. 20 II 1986, Łomazy wyśw. 29 VI 1932 kapelan Jego Świątobliwości | 1932 | |
| Leon Kasperczuk | ur. 17 XII 1901, Rudka Kijańska zm. 21 XI 1932, Rudka Kijańska | ?-1932 | |
Julian Borkowski | ur. 29 IX 1906, Zaolszynie zm. 12 XI 1988, Zbuczyn wyśw. 1932 | 1932-1933 | |
| Jan Samulak | 1932-1933 | ||
| Henryk Ruszkiewicz | ur. 1905, Warszawa zm. wyśw. 1932 | 1933 | |
Bronisław Pastewski | ur. 21 X 1897 zm. wyśw. 1929 | 1933-1934; 1943 |
|
Bolesław Grzywaczewski | ur. 8 I 1906 zm. 12 II 1974 wyśw. 1932 | 1933-1934 | |
Konstanty Kozyra | ur. 24 XII 1901 zm. wyśw. 1928 | 1934; 1943 |
|
| Bronisław Narojek | ur. 18 II 1908, Tłuściec zm. 4 X 1987, Siedlce wyśw. 1932 kapelan Jego Świątobliwości | 1935 | |
| Marian Głowacz | 1935 | ||
Jan Feliks Bakiera | ur. 17 V 1884, Lublin zm. 25 III 1943, Dachau wyśw. 1908 | 1935-1941 | |
Jan Zakrzewski | ur. 4 IX 1908, Opole Nowe zm. 15 VIII 1942, Oświęcim wyśw. 1934 | 1935-1936 | |
Józef Piekarek | ur. 26 IV 1908 zm. wyśw. 1931 | 1936-1937 | |
Leon Bilski | ur. 20 II 1907, Sokule zm. 1996 wyśw. 1934 | 1937-1940 | |
| X Grzymała | 1939 | ||
| Antoni Paduch | ur. 1905, Emilcin zm. wyśw. 1929 magister filologii | 1939-1941 | |
| Władysław Filipek | ur. 18 XII 1907, Brzeźnica Bychawska zm. 30 XI 1957, Sokołów Podlaski wyśw. 24 V 1934, Wilno | 1941-1942 | |
| Tadeusz Długopolski | ur. 25 VIII 1910, Tęgobór zm. 25 XI 1983, Puszczyków wyśw. 5 V 1940, Kraków | 1941-1942 | |
Łucjan Lubiński | ur. 15 XII 1913, Nowy Osów zm. 6 IX 1974, Rydzyń wyśw. 8 IX 1940 | 1942 | |
| Edmund Malich | 1942-1943 | ||
| Tomasz Wolny | 1943-1944 | ||
| Konrad Wilhelmi | ur. 18 V 1910, Mogilno zm. 11 I 1980, Chełmce wyśw. 17 VI 1934 | 1943-1944 | |
Antoni Soszyński | ur. 1914, Świniary zm. wyśw. 1939 doktor teologii | 1944 | |
Feliks Henryk Kwilas | ur. 29 VII 1909 zm. 10 IX 1978 wyśw. 1940 | 1944-1945 | |
| Jan Iwaniuk | zm. 5 VIII 1985 | 1944-1945 | |
Piotr Piskozub | ur. 20 VI 1914, Kołomyja zm. 21 II 1981, Rozbity Kamień wyśw. 20 IX 1939 | 1945-1946 | |
Wojciech Wójcikowski | ur. 23 IV 1883 zm. ? wyśw. 1911 | 1947-? | |
Leopold Mosak | ur. 1 XI 1917, Jaczew zm. 10 VII 1990, Biała Podlaska wyśw. 2 VII 1944 | 1949-1950 | |
Marian Aleksander Zbieć | ur. 13 XII 1928, Łuby wyśw. 26 V 1956 | 1956- | |
| Jan Toczyski | ur. 17 VI 1938, Grabniak wyśw. 8 VI 1963 | ||
Henryk Rzeszotek | ur. 4 I 1932, Wola Chodkowska zm. wyśw. 29 VI 1958 | ?-1962 | |
Stanisław Falkowski  | ur. 1 I 1938, Filipy zm. wyśw. 16 VI 1962 | 1962-1965 | |
Adam Buczek | ur. 14 III 1935, Zbuczyn zm. 7 IV 2019 wyśw. 16 VI 1962 magister socjologii | 1965-1966 | |
Julian Andrzej Jóźwik | ur. 24 I 1941, Szczałb zm. 3 X 2020 wyśw. 23 V 1964 magister psychologii | 1966-1968 | |
Henryk Utykański | ur. 10 XI 1936, Włodawa zm. 14 XII 2005 wyśw. 1961 | ?-1967-1968-? | |
Ryszard Adam Nicpoń | ur. 3 I 1946, Kock wyśw. 31 VI 1969 magister teologii | ||
Stanisław Stachyra | ur. 05 X 1935, Głusiec zm. wyśw. 11 VI 1960 | 1969-1972 | |
Franciszek Lucjan Mastalerczuk | ur. 11 I 1936, Kolonia Seroczyn zm. 7 I 2021 wyśw. 16 VI 1962 | 1970-1973 | |
Marian Mitura | ur. 4 I 1942, Giżyce zm. 3 I 2023, Siedlce wyśw. 20 V 1967 | 1972-1974 | |
| Michał Franciszek Stańczuk | ur. 02 X 1947, Jasionka zm. wyśw. 17 VI 1972 | 1974-1975 | |
Stanisław Staręga | ur. 22 IV 1948, Podwierzbie wyśw. 9 VI 1973 | 1975-1978 | |
Jerzy Kalicki | ur. 14 VIII 1948, Witoroż zm. 30 XI 2020 wyśw. 31 X 1969 | 1978 | |
Michał Rozwadowski | ur. 13 VIII 1949, Łuków wyśw. 1 VI 1974 | 1978-1980 | |
Roman Sawczuk | ur. 1 IX 1946, Międzyrzec Podlaski wyśw. 17 VI 1972 | 1979-1980 | |
| Andrzej Trąbka | 1980-1981 | ||
Sławomir Żarski | ur. 11 X 1955, Gruszówka-Białoruś wyśw. 7 VI 1980 magister prawa kanonicznego | 1980-1982 | |
Jan Władysław Grzesiak | ur. 22 IX 1951, Jeziorzany wyśw. 5 VI 1976 magister teologii | 1982-1986 | |
Jan Madej | ur. 12 XI 1949, Sokola wyśw. 5 VI 1975 magister teologii | 1982-1986 | |
Marek Antonowicz | ur. 8 III 1961, Łuków wyśw. 7 VI 1986 magister i licencjat teologii | 1986-1989 | |
Stanisław Kluska | ur. 2 VII 1961, Dęblin wyśw. 07 VI 1986 magister misjologii | 1988 (miesiąc) | |
| Grzegorz Zaraziński | ur. 6 XI 1964, Stanin wyśw. 24 VI 1989 magister teologii | 1989-1990 | |
Janusz Sałaj | ur. 07 IV 1958, Ustrzesz wyśw. 4 VI 1983 | 1990-1993 | |
Roman Banasiewicz | ur. 05 III 1958, Kolonia Bystrzycka wyśw. 23 VI 1984 | 1993-1997 | |
Sławomir Arseniuk | ur. 28 VIII 1969, Łomazy wyśw. 11 VI 1994 magister teologii | 1997-1999 | |
Dariusz Bogusław Żmuda | ur. 16 VII 1973, Łuków wyśw. 15 V 1999 magister teologii | 1999-2003 | |
Janusz Mazurek | ur. 19 IX 1971, Garwolin zm. 27/28 VI 2022, Lublin wyśw. 8 VI 1996 | 2003-2004 | |
Mieczysław Pociejuk | ur. 6 XI 1966, Kąkolewnica wyśw. 13 VI 1992 | 2004-2005 | |
Artur Petkowicz | ur. 3 IV 1976, Parczew wyśw. 15 VI 2002 magister teologii | 2005-2008 | |
Bogusław Mich | ur. 28 IV 1967, Biała Podlaska wyśw. 12 VI 1993 magister teologii | 2005-2008 | |
Michał Pawlonka | ur. 28 I 1968, Dęblin wyśw. 11 VI 1994 | 2008-2008 | |
Marcin Dąbrowski | ur. 21 VIII 1977, Parczew wyśw. 7 VI 2003 magister teologii | 2008-2011 | |
Adam Zawistowski | ur. 19 X 1975, Międzyrzec Podlaski wyśw. 15 VI 2002 magister teologii | 2011-2014 | |
Sławomir Pękała | ur. 4 XI 1973, Międzyrzec Podlaski wyśw. 15 VI 2002 magister teologii | 2014-2019 | |
Maciej Liszko | ur. 1978 wyśw. 2003 | 2019-2024 | |
| Krzysztof Nowachowicz | ur. wyśw. | 2024-? |
Źródła:
- Duchowieństwo Diecezjalne oraz Członkowie Męskich Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego : stan na dzień 31 października 2005 roku, pod red. ks. Witolda Zdaniewicza i ks. Sławomira H. Zaręby, Ząbki 2002.
- Dzieje Diecezji Janowskiej czyli Podlaskiej w latach 1818-1867, pod red. ks. Edwarda Jarmocha, ks. Sławomira Byliny i ks. Romana Wiszniewskiego, Siedlce 2017.
- Księgi metrykalne parafii Ostrów Lubelski z lat 1665-1945.
- Jacek Chachaj, Bliżej schizmatyków niż Krakowa… : Archidiakonat lubelski w XV i XVI wieku, Lublin 2012.