MIEJSCOWOŚCI

Projekt genealogiczny zawiera w sobie informacje o jego mieszkańcach zamieszkujących następujące miejscowości od 1441 roku (kolorem zaznaczone miejscowości obecnie należące do parafii a czerwonym nieistniejące).

Parafia Ostrów w XVI wieku:

Od roku 1919 obserwujemy podział parafii Ostrów Lubelski od której to na przestrzeni 69 lat odpadło 14 miejscowości (54%) należących do 7 innych parafii:

1919 – Brzeźnica Bychawska

  1.    Berejów
  2.           Brzeźnica Bychawska
  3.           Zabiele

1919 – Brzeźnica Książęca

  1.           Brzeźnica Książęca

1922 – Rogóźno

  1.          Krasne

1925 – Uścimów

  1.          Uścimów
  2.          Drozdówka
  3.          Głębokie
  4.          Maśluchy

1931 – Brzostówka

  1.         Brzostówka
  2.         Wólka Zawieprzycka

1933 – Rozkopaczew

  1.          Rozkopaczew
  2.          Wólka Kijańska (obecnie Wólka Stara Kijańska)

1988 – Tyśmienica

  1.          Tyśmienica

BABIANKA

(1470 Vola Thissmyenisska, 1488 Babyanka, 1491 Wolya Thysmyenska dicta Babyanka) 3 km NW od Ostrowa Lub.

Pow. lub., [par. Ostrów], 1531-3 mylnie w par. Bystrzyca (RP). Własn. szlach. 1470 w. nowo lokowana, klucz → Tyśmienica (ZL V 242). 1488 dz. Jakub i Stanisław Zaklikowie z Bystrzycy, posesor zastawny Jan Kijański pisarz z. lub. (ZL IX 534). 1491 Krzysztof Ostrowski wójt dziedz. i matka jego Katarzyna sprzedają wójtostwo w B. za 50 grz. Stanisławowi Witaniowskiemu (ZL IX 664). 1531-3 pobór z 1 ł. km. (RP). 1565 cz. tenuty parczowskiej: 15 kmieci na 5 ł., 1 leśny; cz. [sołectwo] Adama Witaniowskiego: folw., 4 kmieci (L 84-6).

BEREJÓW

Leżały w XV w. w parafii Ostrów. Występują w dokumencie biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego fundującego w 1442 r. parafię w Ostrowie (DM III 630). Do nowo powstałej parafii włączono z parafii czcmiernickiej wsie: Brzeźnicę (zob. Brzeźnica Bychawska), Borki oraz młyn Kula alias Zakliczyn, zaś z parafii Łęczna wsie Kolechowice i Tyśmienicę. Z tego wynika, iż Borki musiały leżeć gdzieś w okolicy Brzeźnicy (Bychawskiej), wraz z którą zostały włączone do nowej parafii w Ostrowie. Jest to jedyna wzmianka o Borkach, milczą o nich wszystkie późniejsze źródła. Można więc przyjąć, iż Borki powstały i zaginęły w XV w. Lokalizujemy je niedaleko Brzeźnicy Bychawskiej, przyjmując iż mogły nie zaginąć całkowicie, lecz zmieniły nazwę przybierając nową: Berechów, obecny Berejów. Osadę tą notujemy od 1563 r. (KsP 33 424v).

BOBRYK MŁYN

BORKI

Leżały w XV w. w parafii Ostrów. Występują w dokumencie biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego fundującego w 1442 r. parafię w Ostrowie (DM III 630). Do nowo powstałej parafii włączono z parafii czcmiernickiej wsie: Brzeźnicę (zob. Brzeźnica Bychawska), Borki oraz młyn Kula alias Zakliczyn, zaś z parafii Łęczna wsie Kolechowice i Tyśmienicę. Z tego wynika, iż Borki musiały leżeć gdzieś w okolicy Brzeźnicy (Bychawskiej), wraz z którą zostały włączone do nowej parafii w Ostrowie. Jest to jedyna wzmianka o Borkach, milczą o nich wszystkie późniejsze źródła. Można więc przyjąć, iż Borki powstały i zaginęły w XV w. Lokalizujemy je niedaleko Brzeźnicy Bychawskiej, przyjmując iż mogły nie zaginąć całkowicie, lecz zmieniły nazwę przybierając nową: Berechów, obecny Berejów. Osadę tą notujemy od 1563 r. (KsP 33 424v).

BÓJKI

Pierwsza wzmianka o miejscowości Bójki dotyczy dokumentu z 25 czerwca 1659 zawartego w księdze grodzkiej lubelskiej. Jest to kopia oryginału spisanego 20 lipca 1656 roku. Na okres trzech lat starosta parczewski Jan Karol Daniłowicz oddał pod zastaw Andrzejowi Gołuchowskiemu Tyśmienicę, Gródek, jeziora Kleszczów i Okunin (Miejskie) oraz dwa młyny: Ruda na Piłach oraz młyn Buyko za sumę 6 tys. zł. polskich. Tak też nazwę miejscowości wywodzić należy od osoby nazwiskiem Bójko.

BRZEŹNICA BYCHAWSKA

(1442 Brzesnicza) dziś Brzeźnica Bychawska, 8 km NW od Ostrowa Lubelskiego.

Pow. lub. 1442 bp Zbiegniew [Oleśnicki] odłącza B. od par. Czemierniki m. wcielając ją do nowo erygowanej par. Ostrów (ZDM III 630). Własn. szlach. 1443 dz. Przecław (ZL I 68). Dz. Adam i Eliasz z Bychawki, posesor zastawny Piotr z Bystrzejowic (ZL I 66). 1453 Kanimir z Kosarzewa uzyskuje pr. bliższości do w. B. od Piotra z Bystrzejowic (ZL IV 116). 1456 Eliasz z Bychawki wypłaca Piotrowi z Bystrzejowic należność za w. B., którą Piotr trzymał w zastawie od Przecława stryja Eliasza (ZL IV 185). 1460 Anna wd. po Piotrze z B. (ZL IV 293). 1529 dzies. z całej wsi plebanowi w Czemiernikach (LR 422). 1531-3 pobór z cz. Jana Byehawskiego 2 ł. (RP).

BRZEŹNICA KSIĄŻĘCA

gm. Niedźwiada, woj. lubelskie. Wieś ta pojawia się pod nazwą Wola Brzeznicka w 1469 r. (KzL 8 81v). Podobnie zapisano ją w l. 1477, 1479 i 1487 (KzL 9 187v, 274; 10 31). W 1529 r. (LR 34) zapisano ją Rzesniczka Volya. W l. 1531 (ZD XIV 351) występuje Vola Brzesniczka, w 1552 Brzeznicka Wola, w 1563 (KsP 33 424) Brzeznicza Nowa. W 1611 r. zapisano (Vis.KM 65) Brzeznica utraque, zaś w 1626 r. (RL 144) była Brzeznica wieś księcia Janusza Zasławskiego, którą w latach następnych od tytułu właścicieli nazywano Brzeźnicą Książęcą. Tak zapisano ją w 1663 r. (BJ 141), a następnie ciągle w XVIII-XIX w. W 1801 r. (Hld) miała ona 44 domy i należało do niej osiedle Zagrodi (zob. Zagrody). W 1905 r. (SKLG 296) Brzeźnica Książęca z kolonią miała 120 domów i 781 mieszkańców, w 1921 r. (Spis 59) 157 domów i 935 mieszkańców. Tak samo nazywa się ją dzisiaj (UN 113 14; WU I 164).

BRZOSTOWA WOLA

Występuje tylko raz, w 1626 r. (RL 31) w parafii Parczew. Ponieważ również Kolechowice położone pod Ostrowem w tym rejestrze zapisano w parafii parczewskiej, zakładamy, iż o ile nie było to jedynie omyłkowe i błędne zapisanie powtórnie wsi królewskiej Brzostówki, to Brzostowa Wola mogła być w 1626 r. resztką starszej od Brzostówki wsi. Byłby to więc krótki okres istnienia obok siebie dwóch wsi podobnej nazwy. Dlatego przyjmujemy, iż chodzi tutaj o dwie wsie, które później ponownie połączyły się: Brzostowa Wola została wchłonięta przez Brzostówkę.

BRZOSTÓWKA

(1530 Brzostowa Wola) 9 km SW od Ostrowa Lubelskiego.

Pow. lub., par. Ostrów, Własn. król, 1530 Zygmunt I nadaje przyw. lokacyjny na wójtostwo z 3 ł. 1565 46 kmieci na 13 ł., 8 zagr. Granice z Zawieprzycami. Las Witogoszy w karczunku (L 66).

DROZDÓWKA

(1565 Drozdówka), 7 km E od m. Ostrowa.

[Pow. lub., par. Ostrów]. Własn. król. 1564 tenuta parczowska. 7 kmieci na 2 1/4 ł., 1 zagr., młyn (L 59).

GŁĘBOKIE

(1441 n. Glambokye, Glaboky), 5 km SE od Ostrowa.

Pow. lub., par. Ostrów od 1442 (ZDM III 630). Własn. szlach. 1441-65 dz. Wawrzyniec (ZL I 1-181, IV 179, V 414). 1442 folw. Tomka Rojka (ZDM III 630). 1455 Katarzyna c. Wawrzyńca z G. ż. Warsza ze Strzałkowa [pow. radomski] (ZL IV 179). 1442-1529 dzies. z folw. plebanowi w Ostrowie (ZDM III 630, LR 444). 1531-3 pobór z cz. Macieja 1/2 ł., cz. Michała l ł., cz. Andrzeja i Bartoszowej 1/2 ł. (RP).

GOŚCINIEC

JAMY

JEDLANKA

(1432 Yedla, 1456 Jedlno kop., a. 1480 Yedlino, 1488 Jedlinscza, 1502 Gedlinicza, 1529 Jedlyanka, 1531 Gedlanka), dziś Jedlanka Stara, 4 km E od Ostrowa Lub.

Pow. lub., par. Ostrów. Własn. król. 1432 szl. Tomasz z J. (OL I 18). 1456 Jan Kuropatwa podkomorzy lub. [tenut.?] nadaje przyw. na wójtostwo w J. z 2 ł., łąkami zw. Gosznica. Służba konna z kuszą, kmiecie winni płacić po 1/2 grz. (L 1564 58). a. 1480 k. wsi jezioro tej samej nazwy (DHn I 93). 1488-1564 tenuta parczowska (ZL IX 550). 1502 tenut. Stanisław z Łańcuchowa (MS III 613). 1529 dzies. z ról sołt., km. i kuźnicy król. łącznie 3 grz., 5 gr plebanowi w Ostrowie (LP, 444). 1531-3 pobór z 3 ł., młyna o 1 kole (RP). 1564 23 kmieci na 9 1/2 ł., 1 zagr., sław nad rz. Jedlna z młynem. Kmiecie zamiast udziału w łowach dawali 20 sarn, później 10; wobec spustoszenia lasów proszą o zwolnienie (L 58-9).

KAZNÓW

(1441 n. Casznow, Kasznow) 6 km W od Ostrowa Lub. Pow. lub., par. od 1442 Ostrów. 1477 granice z Brzeźnicą i Wolą Brzeźnicką (ZL IX 187).

Własn. szlach. 1441-2 dz. Adam i Wojciech Kaznowscy (ZDM III 630, ZL X 147). 1441 Adam sprzedaje 1/5 swej cz. w K. br. Przedborowi i Wojciechowi za 30 grz. (ZL I 6). 1441 Jan Kaznowski (ZL X 147). 1441-59 szl. Wielebor z K. (OL II 167-8, ZL I 1). 1442-9 Jaszczołd z K. (ZDM III 630, OL II 167-8). 1442 Przedbor z K. (ZDM III 630). 1451-62 Chwałka ż. Przedbora, siostra Mikołaja z Ostrowa (ZL I 138, V 308, X 68). 1459 Stanisław (ZL IV 270). 1460-2 Katarzyna ż. Piotra z K., siostra Jana z Góry (ZL IV 294, X 91). 1465 Jakub (ZL V 414). 1477 dz. Jaszczołd, Andrzej, Mikołaj, Stefan, Piotr, 2 Wojciechów, 2 Jakubów, 2 Stanisławów, 3 Marcinów (ZL IX 187). 1531-3 szlachta bez kmieci, pobór z cz. Macieja Kaznowskiego i Jana Wieloborowicza 2 ł., Aleksego Wojciechowicza 1 ł. (RP).

1442 bp Zbigniew [Oleśnicki] włącza K. wraz z dzies. do nowo erygowanej par. w Ostrowie (ZDM III 630). 1529 dzies. z całej wsi 5 grz. plebanowi (LR 444).

KLESZCZÓW

W 1453 r. został odnotowany Adam de Kleszczowowa (KzL 4 64v), zaś w dwa lata później Adam de Kleszczow (KzL 1 357), a w 1462 r. Adam de Cliesczowa (KzL 10 91). Osadę tą notowano w 1529 r. jako Kleszczow w parafii Ostrów (LR 444), zaś w 1531 r. jako wieś zamieszkałą przez dwie rodziny szlachty zagrodowej na 2 łanach ziemi (ZD XIV 362), tak samo w 1543 r. W 1565 r. zanotowano, że wieś Klesszczow przed 13 laty, więc w 1542 r. lub 1543 r., kupił starosta lubelski od 4 braci Kleszczowskich (Klyesszczowskye) i przyłączył do miasta Ostrowa (L 75, 77-78). Nie było więc już w owym roku wsi Kleszczów, jedynie jezioro Kliesczow mające 7 toni (miara powierzchni wody) (ibid. 75). W rejestrze z 1563 r. nazwa Klesczow w parafii Ostrów została przekreślona (KsP 33 424). W 1570 r. nie ma już w lustracji wzmianki o wsi, zanotowano tylko jezioro „w polu kleszczowskiem” (L 99), więc na obszarze należącym poprzednio do wsi Kleszczów. W 1661 r. też zapisano jezioro Klesczow (L 23). Widnieje ono na mapach starszych i nowszych na północny wschód od Ostrowa. Tam też zlokalizowana została zaginiona wieś Kleszczów (MWL).

KOLECHOWICE

(1317 Kolechowice kop., 1390 n. Colechouicze or., 1439 Antiqua Kolechowicze kop., 1442 Kolyechowycze or.) 3 km SW od Ostrowa Lub.

1. Pow. lub., par. do 1442 Łęczna, później Ostrów (ZDM III 630).

2. 1442 droga do Łęcznej (ZDM III 596). 1565 puszcze bartne: Dąbrowa, Witogoszcz, Bór, Bohuszowiec, Wilcze Laski, Goznicza (L 65).

3. Własn. szlach. i król. 1317-30 1/2 wsi należy do br. Dzierżka i Ostasza z Bejsc i Mełgwi (ZDM IV 895, Mp II 602). 1419 Piotr z K. (ZL X 313). 1434 dz. Dzietrzych [z Ostrowa?] (OL I 17). 1459 Jan Kuropatwa [tenut. parczowski] zastawia K. za 200 fl. węgr. Janowi z Berdechowa mieszczaninowi lub. (ZL IV 277). 1488 Kazimierz Jagiel nadaje Mikołajowi Kijańskiemu swemu łożnemu brzeg rz. Tyśmienicy w miejscu zw. Rudka, we w. K. dzierżawy Stanisława Kuropatwy z Łańcuchowa, a to celem wykopania stawu aż do drugiego brzegu we w. Rozkopaczów dziedz. Kijańskiego (MK XCVIII 214) 1488-1564 tenuta parczowska (ZL IX 550).

Kmiecie: 1390 Steczko Rusin (ZDM IV 1090). 1416 Piotr i Grzmisz (LP 140). 1441 Olyfyer (ZL I 1). 1462 (H)ryn (ZL V 65). 1531-3 pobór łącznie z Wolą [Kolechowska] z 5 ł. 1533 pop (RP). 1564 40 kmieci na 10 ł., 1 zagr., młyn, pop (L 65).

4. 1317 i 1330 Władysław Łokietek przenosi 1/2 K. na pr. średzkie (ZDM IV 895, Mp II 602). 1439-49 Piotr Rozmysł wójt, zasadźca → Woli Kolechowskiej, ławnik sądu wyższego prawa niem. w Lubl. (ZDM V 1448, Mp IV 1507). 1531-3 wójtostwo dziedz. z 3 ł. i młynem o 1 kole, skupione przez Jana Tęczyńskiego star. lub. (RP).

5. Poł. XV w. dzies. plebanowi w Parczewie (OL I 7). 1529 dzies. z wójtostwa 1/2 grz. plebanowi w Ostrowie, kmiecie Rusini dzies. nie dają (LR 437, 444).

KOZERA

W 1552 r. założono w parafii Ostrów wieś królewską Koczanow (KsP 33 394), o której w 1565 r. informowano, że była założona na gruntach dawnej wsi Tyśmienica „in loco dieto Koczanow”, oddana na rzecz miasta Ostrowa oraz był tam 1 łan młynarski (L 78, 79, 83). Ponieważ ten łan wymieniono obok łanów wsi Kleszczowa, włączonych również do włości Ostrowa (zob. Kleszczów) przyjmujemy, że młyn we wsi Ruda Korbutowa, nadany w 1627 r. Wojciechowi Kozerze (L 1661 166) i opisany w lustracji 1661 r. (ibid. 46) jako młyn Kozyra na tejże rzece (Jedlance), otrzymał nazwę od pierwszego jej młynarza. Był młynem królewskim na gruntach dawnej wsi Koczanow. Jako osiedle młyńskie Kozera występuje w 1674 r. (RPogł. L 66), opisane zostało w lustracji z 1787 r., umieszczone na mapie z 1801 r. (Hld). Widnieje jeszcze na mapie z początku XX w. (100) i w 1921 r. (Spis 120). Znikło w latach trzydziestych bieżącego stulecia. Zlokalizowane (MWL).

KRASNE

(1530 Krasne), 10 km SE od Ostrowa.

[Pow. lub., par. Parczew]. Własn. król. 1530 Zygmunt I nadaje przywilej lokacyjny. 1564 tenuta parczowska. 26 kmieci na 8 ł., 2 karczmarzy na 1 ł., 5 zagr. (L 66-67).

KRÓLIK MŁYN

MAŚLUCHY


OSTRÓW LUBELSKI

(1441 n. Ostrow), od 1548 m.

1. Pow. lub., par. O.

2. [a. 1423] wg relacji bpa Zbigniewa Oleśnickiego, strony te, przez które często jeździł z Władysławem Jag. na Litwę, były wówczas bagniste, lesiste i niezaludnione (ZDM III 630). 1459 podział dóbr m. braćmi stryjecznymi: Jakubowi 1/2 wsi przy granicy parczowskiej z pr. urządzenia stawu na rz. Tyśmienicy, Mikołajowi, Andrzejowi i Marcinowi druga połowa wsi do granicy kolechowskiej (ZL IV 267).

3. Własn. a. 1548 szlach., n. król. 1441 Mikołaj i Jakub z O.; proces z dz. Kaznowa (ZL I 1). 1442-3 Jan z O. (ZL I 69-181, X 268-72). 1442-3 Teodoryk-Dytrych dz. O. (ZDM III 630). 1443 Sąd z. lub. postanawia, że Dytrych z O. winien zgodzić się na rezygnację tej wsi dokonaną przez jego s. Jana i zięcia Szreniawę na rzecz Marcina s. Chwalęty (ZL VIII 182). 1443 Jan Szreniawa z O. (ZL IV 104). 1441-59 Marcin z O. (ZL I 15, IV 267, X 68). 1445-69 Jakub z O. (OL II 33, ZL I 233, IV 193-216, V 392-459, VIII 34-99). 1466 tenże zapisuje ż. Katarzynie 50 grz. posagu i tyleż wiana (ZL V 441). 1450-69 Mikołaj z O. (OL II 18-33, ZL IV 7-267, V 69-423). 1451-69 Andrzej Trzaska, Trzeska, s. Grzegorza z O. (OL II 18, ZL IV 64-267, V 392-423, VIII 104). 1453 dz. Stanisław, Jakub, Mikołaj i Andrzej (OL II 33). 1466 Piotr z O., br. Jakuba; proces z dz. Przewłoki (ZL V 459, VIII 17). Hieronim alias Jarek s. Jakuba z O. (ZL V 483). 1484 dz. Marcin z O. i jego ss. Andrzej i Krystyn (OL XVIII 251-2). 1488 dz. br. Jakub i Stanisław Zaklikowie z Bystrzycy, posesor zastawny Jan Kijański pisarz z lub. (ZL IX 534). 1490 Maciej s. Andrzeja sprzedaje swą cz. ojczystą w O. za 30 grz. Janowi z Milanowa (BJ VI 151). 1493 Marcin Trzaska zastawia swą cz. w O. Andrzejowi Milanowskiemu za 90 grz. (BJ VI 152). A. 1548 Zygmunt I uzyskał O. na drodze zamiany od Jana Tęczyńskiego wdy sand. i star. lub. (Kiryk 149, Kancl. XXX 350-1). 1531-3 pobór z cz. Zakliki 1 ł., z cz. Jakuba i Jana 1 ł. (RP).

4. 1453 Jachna i jej s. Mikołaj, wójtowie w O. (OL II 32). 1548 Zygmunt I lokuje m. na pr. magd. na terenie wsi O. i Wola Kolechowska (Kancl. XXX 350-1).

5. 1442 bp Zbigniew [Oleśnicki] eryguje kośc. ś. Hieronima. Nadaje dzies. z O. oraz ról. folw. w Kaznowie, Głębokim i Uścimowie. Włącza te wsie oraz Brzeźnicę, Borki, Kolechowice, Tyśmienicę i młyn Kula alias Zakliczyn do par. w O. Potwierdza nadanie przez Teodoryka dz. ról, lasów i zarośli oraz wolnego przemiału w młynie. Mianuje plebanem Marka z Tarczku (ZDM III 630). Poł. XV w. plebanowi dzies. z Branicy (OL I 7). 1484 dz. uposaża ołtarz ś. Małgorzaty, Katarzyny, Doroty i Barbary (OL XVIII 251-2). 1529 plebanowi dzies. snop. z całych wsi O., Wola Ostrowska, Kleszczów, Kaznów, z folw. w Głębokim i Uścimowie, od wójtów w Kolechowicach i Woli Sidnickiej, z folw. i od sołtysa w Jedlance Starej, od kuźnika król. – ogółem 19 grz. 8 gr (LR 444). 1531-3 do par. należą w. → Głębokie, Górka [Lubartowska], Jedlanka, Kaznów, Kleszczów, Kolechowice, Rozkopaczów, Uścimów, Wole Brzeźnicka i Kolechowska (RP). Plebani: 1452 Stanisław (OL II 9). 1454 Bartłomiej (OL II 50-61). 1459-61 Maciej (OL II 167-248).

7. Kiryk 148-9.

PODBIELE

Osada ta leżała w XVI w. w parafii Ostrów, zapewne na zachód od Krasnego, a na wschód od rozciągających się tam bagien. Występuje tylko raz w rejestrze z 1580 r. opłacając podatek wraz z Krasnem (KsP 33 746). Istniała więc chyba już dłuższy czas, skoro była objęta obowiązkiem podatkowym. Brak osady w spisach późniejszych należy chyba wiązać z wchłonięciem jej przez sąsiednie Krasne. Zlokalizowane (MWL).

PROKOP MŁYN

ROZKOPACZEW

(1468 n. Rosskopaczow, a. 1480 Roszkopaczouska Wolya), dziś Rozkopaczew, 12 km N. od m. Łęczna.

Pow. lub., par. Ostrów. Własn. szlach. 1468 prac. Maciej Milek z R. (ZL VIII 31). a. 1480 w. nad jez. → R. (DH I 94). 1481 dz. Mikołaj Kijański (ZŁ IX 329). 1531-3 pobór z 3 ł. i młyna (RP).

RUDA JAMY

/275/. Wymieniana już w 1488 r. jako własność Stanisława i Jakuba Zaklików z Bystrzycy, Tyśmienicy, Babianki, Ostrowa i Rudy (KzL 9 534, 535). Wieś istniała jeszcze krótko w XVI w. prawdopodobnie na wschód od wsi Jamy nad rzeką Tyśmienicą (Rudy 304). Później zaginęła. Lokalizacja przybliżona.

RUDA PŁAZINA

Była własnością królewską, leżała w parafii Ostrów. W 1564 r. zapisana jako Ruda Blazina (ZD XIV 362) obok Rudy Korbutowej (zob.). W tym samym roku Ruda Plazyna miała 3 koła rudne i 1 młyńskie (KsP 33 505v). Leżała na południowy wschód od Rudy Korbutowej nad rzeką Jedlanką, skąd w 1560 r. przeniesiono ją na miejsce przy ujściu Jedlanki do Tyśmienicy (L 1565 81-82). Na starym miejscu pozostał jeszcze przez kilka lat tartak. Zapisane w 1570 r. dwie Rudy na rzece Jedlance prowadzone przez rudników Koributhow, to Ruda Korbutowa i Ruda Płazina (L 86). O tej ostatniej po 1570 r. rejestry milczą, musiała po wyczerpaniu się złóż rudy darniowej zniknąć w końcu XVI w. (Rudy 304-305).

RUDA TYŚMIENICA

Była własnością królewską, leżała nad rzeką Tyśmienicą. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1533 r., gdy zapisano, że były tam trzy koła rudne (KsP 33 134v). Tak samo było w l. 1553 i 1564 (ibid. 249), kiedy pracował w niej „minerator Nicolaus” (Rudy 304). W lustracji z 1565 r., bardzo dokładnie zestawiającej dochody królewskie, m. in. także we wsi Tyśmienica, o Rudzie nie wspomniano, podobnie w rejestrze z 1626 r. Trzeba zatem przyjąć, że na początku drugiej połowy XVI w. przestała istnieć. Ów rudnik Mikołaj jest więc ostatnim znanym śladem tej Rudy.

RUDKA KIJAŃSKA

(1488 Ruda), dziś Rudka Kijańska), 6 km S od Ostrowa Lub.

[Pow. lub., par. Ostrów]. Własn. szlach. 1488 dz. br. Jakub i Stanisław Zaklikowie z Bystrzycy, posesor zastawny Jan Kijański pisarz z. lub. (ZL IX 534).

RUDKA STAROŚCIAŃSKA

gm. Uścimów, woj. lubelskie. W 1564 r. była to wieś królewska Ruda Korbutowa (ZD XIV 362), nazwana tak od pierwszego jej rudnika Koributa (Rudy 304). Było to duże przedsiębiorstwo, bo jego urządzenia poruszało aż 6 kół (KsP 33 505v). Leżało nad rzeką Jedlanką poniżej obecnej wsi Jedlanka. Pracę w tej Rudzie rozpoczęto w pierwszej połowie XVI w. Miała 2 młyny zbudowane na 2 sadzawkach. Dwa łany ziemi i łąka dawały podstawę dla wyżywienia ludzi pracujących w Rudzie. Roczny pobór (podatek) z niej był duży, wynosił 16 grzywien, co dowodzi dużego z niej pożytku. Dostarczała ona rocznie do zamku lubelskiego i folwarków królewskich urobek żelazny wartości 4 grzywien (L 1565 60). Jako Ruda notowana w 1611 r. w parafii Ostrów. W 1626 r. Ruda Korbutowa była w dzierżawie, rudy żelaznej już tam nie dobywano, był tylko młyn mączny o 2 kołach walnych, a przy nim 3/4 łanu ziemi (RL 26). W 1661 r. zanotowano uroczysko Ruda Korbutowa ze stawem, młynem i 1 zagrodą (L 46, 76). Notowana później w l. 1676 i 1721 (Ruda), 1787 (SLDK 433) jako Rudka Jedlańska. Na mapie topograficznej (TK) widnieje Rudka Korybutowa, tak samo w 1877 r. (SKP II 119). Z kolei w l. 1870 (Cat 92) i 1899 (Cat 108) zapisano ją jako Rudka Starościńska. Ponownie tylko Rudka w 1921 r. Była to wówczas wieś o 41 domach i 218 mieszkańcach (Spis 120). Tak samo nazywano ją w l. 1933 (Sk 1470), 1961 (DzUL 10, 12) i 1967 (Spis 986). Obecnie powrócono do nazwy z XIX w. – Rudka Starościańska (UN 117 36; WU III 157).

TYŚMIENICA

(1409 n. Tismenicza, 1420 n. Thysczmenicza), 10 km SW od Parczowa.

Pow. lub., par. a. 1442 Łęczna n. Ostrów (ZDM III 630); 1470-80 i 1531-3 wzm. pod par. Bystrzyca (DLB II 576 i RP). Własn. szlach./król. 1409 Dorota ż. Oty z Wronowa pozywa Jana i Wichnę dzieci Michała [z Bogumiłowic i Czyżowa] kaszt. lub. o 1/4 posiadłości w T., którą posiadał śp. Bystrzyczka z Bystrzycy (TA VII 162). 1420 Boguchna z Jankowic zrzeka się pretensji do Michała z Czyżowa kaszt. sand., jego s. Jana i c. Wichny z tytułu 1/2 w. T. (ZL X 342). 1457 dz. Jakub Zaklika i Barbara z Międzygórza (ZL IV 248). 1462 dz. br. Mikołaj i Zaklika z Międzygórza (ZL V 343. 1466-86 dz. br. Jakub i Stanisław Zaklikowie z Bystrzycy (ZL V 131-467, VIII 74, IX 534). 1466 w/w br. zastawiają w. T. za 160 grz. siostrze Barbarze, ż. Piotra Pszonki z Babina (ZL V 447). 1470 w/w br. zastawiają w. T. wraz z dworem i nowo lokowaną Wolą Tyśmienicką [dziś Babianka] za 136 grz. Mikołajowi-Sułkowi z Siedlisk (ZL V 242-3). 1488 posesor zastawny Jan Kijański pisarz z. lub. (ZL IX 534). 1531 pobór z 3 ł. i młyna o 2 kołach, 1533 z 3 ł., 2 młynów po 1 kole, folusza: kuźnica o 3 kołach spust. (RP). 1564 tenuta parczowska. Ok. 7 ł. włączono do nowo lokowanego m. Ostrów. 2 pola folw., 37 kmieci na 11 ł.; płacą m. in. „krogulcze”. 2 karczmarzy (L 78, 83).

UŚCIMÓW

(1442 Vscimow kop., 1461 n. Hvsczymow, 1472 Wscymow, 1473 n. Vsczymow, 1475 Wsczimow, 1470-80 Usczymow, 1529 Vstymow), 19 km SE od Parczowa.

Pow. 1472 parczowski, 1514 n. lub., par. Ostrów. Własn. szlach./król. 1442 bp Zbigniew [Oleśnicki] włącza U. do nowo erygowanej par. Ostrów wraz z dzies. z ról dz. Pawła (ZDM III 630). 1461-8 szl. Stanisław Starzyński alias Rogalicz z U. (ZL V 319-423, VIII 37). 1472 Kazimierz Jagiel. zezwala Jakubowi Zaklice z Międzygórza wykupić U. z rąk Stanisława z U. oraz zapisuje Jakubowi na tej wsi 100 grz. (MS I 861). 1473 tenże zapisuje w/w Jakubowi na U. 100 grz. (MS I 1099). 1475 jw. 50 grz. (MS IV suppl. 1050). 1505 król Aleksander zezwala Stanisławowi Kuropatwie wykupić w. król. U. z rąk Hieronima Zakliki z Mięrzygórza (MS III 2113). 1512 Zygmunt I zezwala Stanisławowi Kuropatwie z Łańcuchowa kaszt. chełmskiemu i tenut. parczowskiemu wykupić U. z rąk Hieronima Zakliki z Czyżowa [pow. sand.] (MS IV 1809). 1514 tenże zezwala w/w Hieronimowi na zastawienie w. U. za 400 fl. Stanisławowi Kuropatwie (MS IV 2300). 1529 dzies. z folw. plebanowi w Ostrowie (LR 444). 1531-3 pobór z 5 ł. (RP). 1564 tenuta parczowska. 39 kmieci na 10 1/2 ł., 3 karczmarzy na półłankach, 5 zagr., młyn, folw. (L 68).

WOLA KOLECHOWSKA

(1439 Nova Kolechowicze kop., 1488 Wolya Kolyechowska, 1502 Colechowska Volya), 1548 włączona do m. → Ostrów.

[Pow. lub., par. Ostrów]. Własn. król. 1439 Władysław [Warneńczyk] powierza Piotrowi Rosmysłowi wójtowi ze starych Kolechowic lokację na pr. magd. nowej wsi K. na polu w stronę wody król. Nadaje mu sołectwo obu wsi z 2 ł. i łąkami na końcu łanów, karczmę, młyn na grobli starego stawu, dąbrowę zw. Kolechowa Góra i rz. Tyśmienicą, z 6 denarem czynszowym i 3 denarem sądowym, z obowiązkiem konnej służby z kuszą. Po upływie wolnizny kmiecie płacić będą po 1/2 grz. z ł., kłodę owsa, zaś w starej wsi także pokow miodu (ZDM V 1448). 1488-1502 tenuta parczowska (MS III 613, ZL IX 550). 1550 kr. Zygmunt włącza WK. do nowo lokowanego m. Ostrowa (Kanc XXX 350-1). 1564 teren WK. włączony do Ostrowa wynosił 47 ł. łącznie z półłankiem popowskim. (L 78).

WOLA OSTROWSKA

(1491 Wolya Nowa dicta Ostrow, 1529 Wolya Ostrowska), osada niezid. leżała zapewne k. m. Ostrów.

[Pow. lub., par. Ostrów?]. Własn. król. 1491 → Miłków. 1529 dzies. 3 wiard. plebanowi w Ostrowie m. (LR 444).

WOLA STANISŁAWOWSKA

Występowała w parafii Ostrów w 1580 r. raz jako Stanisławów (KsP 33 748), drugi raz jako Wolia (KmL 239 15). Nazwę swą zawdzięcza zapewne właścicielowi Stanisławowi Bychawskiemu. Będąc wsią niedawno osadzoną nie opłacała jeszcze podatku. W 1626 r. widnieje Wola Stanisławów, wieś braci Bychawskich zapisana między wsiami Brzeźnica (zob.) własnością Bychawskich a Kaznowem należącym do Kaznowskiego a częściowo do Sieniutowej (RL 32). W 1663 r. jest to już Wola Stanisławowska (BJ 28), podobnie w 1668 r. (RPodm 165). W tym rejestrze zapisano „tu nie masz żadnej chałupy”, co oznacza, że wieś spustoszała, ale nazwa jej przetrwała w rejestrach poborowych do 1685 r. (KmL 239 214), gdzie zapisano niwę Wola Stanisławowska. Wieś już nie istniała. Umiejscawianie jej w spisach między Brzeźnicą a Kaznowem pozwala na zlokalizowanie na przestrzeni między tymi wsiami.

WÓLKA STARA KIJAŃSKA

gm. Ostrów Lubelski, woj. lubelskie. W początkach XVIII w. w parafii Ostrów powstała Wolka Kijańska. Po raz pierwszy zapisano ją w 1721 r. (Vis. KM 20 203). Taką nazwę nosiła w XVIII i w początku XIX w. Gdy w połowie XIX w. pojawiła się druga Wólka Kijańska (zob. Nowa Wólka), tę zaczęto nazywać Wolka Kijańska Stara (SG IV 59). Tak zapisywano ją w 1921 r. (Spis 56) oraz w latach następnych. W l. 1953 (Mpwł) i 1961 (DzUL 1-10, 67) Wólka Stara, zaś w ostatnich spisach znowu Wólka Stara Kijańska (UN 113 19; WU III 617).

WÓLKA ZAWIEPRZYCKA

ZABIELE

ŻABINIEC

Był wsią leżącą nad rzeką Tyśmienicą, tuż obok Ostrowa. Po raz pierwszy odnotowany w 1547 r. jako Zabyenyecz (MRPS IV 22994), a następnie w 1565 r. Zabyenyecz i Zabynyecz (L 77, 78). Kiedy król Zygmunt Stary oddał Janowi Tęczyńskiemu Wilkołaz z przyległościami i Pilaszkowice za Ostrów, Zabyenyecz, Babiankę i Tyśmienicę, „tedy na 2 wsiach, które za jedną liczono, Ostrów i Zabyenyecz, raczył osadzić miasteczko” nazwane Ostrowem. Wynika z tego, że Zabiniec (Żabieniec?) leżał tuż obok Ostrowa i po utworzeniu nowego miasta zniknął jako samodzielne osiedle, bo „przy lokacji Ostrowa król dołączył do miasta […] campos in villa […] Zabiniec” (MRPS IV 23086; L 1570 96). Brak wcześniejszych danych o tej wsi, wiadomo jednak z tych relacji, że przestała istnieć w 1548 r.